การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมและการล้างไตทางช่องท้องแตกต่างกันอย่างไร?

การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (hemodialysis หรือ HD) เป็นการฟอกไตที่ต้องนำเลือดออกจากเส้นเลือดผ่านตัวกรอง (dialyzer) และเครื่องฟอกเลือด ผู้ป่วยต้องได้รับการผ่าตัดทำเส้นเลือดสำหรับการนำเลือดออกจากร่างกายระหว่างการฟอกเลือดก่อน ผู้ป่วยจำเป็นต้องมาโรงพยาบาล 2-3 ครั้ง/สัปดาห์ หรือมากกว่าหากมีปัญหาเพิ่มเติมล้างไตทุกวิธี สปสช.จ่ายฟรีให้หมด ให้สิทธิผู้ป่วยเลือก-ตัดสินใจร่วมกับแพทย์

ข้อดี คือ ไม่ต้องทำเอง อาศัยพยาบาลไตเทียมที่ต้องผ่านการฝึกอบรมเฉพาะทางให้การรักษา ใช้เวลาฟอกเฉลี่ย 4 ชม.ต่อครั้ง
ข้อเสีย คือ ต้องเดินทางไปโรงพยาบาล/คลินิกไตเทียมบ่อย เพิ่มภาระค่าใช้จ่ายในการเดินทาง มีปัญหาความดันตกได้ง่าย หรือหากมีโรคประจำตัวรุนแรงเช่น โรคหัวใจบางชนิด ก็อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนระหว่างการฟอกเลือด

การล้างไตทางช่องท้อง (peritoneal dialysis หรือ PD) เป็นการฟอกไตที่อาศัยผนังในช่องท้องเป็นตัวกรองในการเอาของเสียของจากร่างกาย ผู้ป่วยต้องได้รับการผ่าตัดวางสายล้างไตที่ผนังหน้าท้องก่อน เพื่อเป็นช่องทางลำเลียงน้ำยาเข้าออกจากร่างกาย สามารถทำได้เองที่บ้านมี 2 แบบ คือทำเอง (เรียก CAPD) หรือใช้เครื่องอัตโนมัติ (เรียก APD)

ข้อดี คือ ทำเองได้ที่บ้านไม่ต้องเดินทางมาโรงพยาบาลบ่อย มีโอกาศติดเชื้อน้อยมากหากทำถูกต้องตามขั้นตอน ไม่เสี่ยงต่อความดันตกขณะฟอก
ข้อเสีย คือต้องพกเอาน้ำยาติดตัวหากเดินทางไปต่างจังหวัดหรือพักค้างคืนที่อื่น อาจติดเชื้อหากทำผิด/ข้ามขั้นตอน หรือมีการปนเปื้อน

การเลือกวิธีฟอกไตใดควรพิจารณาปัจจัยรอบด้าน เช่น โรคประจำตัว ระยะทางระหว่างบ้านและโรงพยาบาล ความเชี่ยวชาญของบุคลากร ค่าใช้จ่ายแฝง (เช่นค่าเดินทางไป - กลับ ระหว่างโรงพยาบาล/คลินิกไตเทียมสัปดาห์ละ 2 - 3 รอบ หรือมากกว่าหากมีปัญหา) เป็นต้น


1 ก.พ.65 สปสช.คิกออฟ ผู้ป่วยสิทธิบัตรทอง "ฟอกไต" ฟรี!
สปสช.ไฟเขียวผู้ป่วยไตวาย ใช้สิทธิ "บัตรทอง" ฟอกไตฟรี เริ่ม 1 ก.พ.65


ข้อมูลอ้างอิงจาก สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

ภาพอ้างอิงจาก แฟ้มภาพต่างประเทศ โดย AFP
อ้างอิง https://www.tnnthailand.com/news/social/104500/