บทความรู้
การเตรียมตัวก่อนเข้ารับการฟอกเลือดมีอะไรบ้าง มาดูกันเลย
ข้อปฎิบัติตัวสำหรับผู้ป่วยระยะหลังผ่าตัด ที่ทําการตัดต่อเส้นเลือดที่แขนทั้งชนิดเส้นเลือดจริง (AVF)และเส้นเลือดเทียม (AVG)
วิธีการรักษาโรคไตที่มีประสิทธิภาพดีทีสุดก็คือการปลูกถ่ายไต ให้ผู้ป่วยดำรงชีวิตต่อไปด้วยไตใหม่ที่สามารถทำงานได้เป็นปกติ โดยไตใหม่ที่ได้รับมานั้นเป็นไตของผู้อื่น ซึ่งบางครั้งอาจทำให้เกิดการต่อต้านของร่างกายได้ถ้ารับประทานยากดภูมิไม่สม่ำเสมอ ขึ้นอยู่กับร่างกายของผู้ป่วยแต่ละราย
อาการแบบไหน บ่งบอกว่าคุณกำลังเสี่ยงเป็นโรคไต
เคยสงสัยไหมคะว่า..ทำไมเป็นเบาหวานนาน ๆ แล้วถึงเป็นโรคไต ?
ทำไมความดันจึงตกขณะฟอกไต? สาเหตุเกิดจาก....... การดึงน้ำออกมาเกินไปหรือเร็วเกินไป กินยาลดความดันก่อนล้างไต กินอาหารก่อนหรือระหว่างการล้างไต
ฟอสเฟตสูง หมายความว่ายังไง ?ฟอสฟอรัส หรือ ฟอสเฟต” เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่ง ทำหน้าที่ช่วยสร้างกระดูก และช่วยในการเจริญเติบโตของร่างกาย ดังนั้น ปริมาณฟอสฟอรัสจึงมีผลกับกระดูกโดยตรง และที่สำคัญมักเจอได้ในอาหารเกือบทุกอย่าง (ที่อร่อย ๆ) โดยเฉพาะพวกนม ธัญพืช ทุกชนิด ช็อคโกแลต ขนมขบเคี้ยว ไข่แดง เป็นต้น คำว่า ฟอสเฟตสูงหรือต่ำ เราสามารถดูได้จากใบผลเลือด (จะอยู่ในหมวดเกลือแร่ ชื่อว่า Phosphorus หรือตัวย่อ P) ซึ่งถ้าใครที่ค่า สูงเกิน 5.5 mg./dL. ขึ้นไป ก็จะถือว่าสูง จำเป็นต้องควบคุมอาหารประเภทฟอสฟอรัสให้เข้มขึ้น เพื่อให้ค่ากลับมาอยู่ในเกณฑ์
สมุนไพรอะไรบ้าง? ที่ห้ามกินสำหรับคนเป็นโรคไต
ไซยาไนด์ คืออะไร? ลักษณะทางกายภาพ ไฮโดรเจนไซยาไนด์ ถ้าเป็นของเหลว จะเป็นของเหลวใส ระเหยเป็นแก๊สได้ง่าย ที่อุณหภูมิห้อง มีกลิ่นเฉพาะตัวเรียกว่ากลิ่นอัลมอนด์ขม (Bitter almond) เมื่อกลายเป็นแก๊ส จะเป็น แก๊สไม่มีสี มีกลิ่นอัลมอนด์ขมเช่นกัน สำหรับโซเดียมไซยาไนด์และโพแทสเซียมไซยาไนด์ เป็นของแข็ง มีลักษณะเป็นเกร็ดสีขาว มีกลิ่นอัลมอนด์ขมอ่อน ๆ คำอธิบาย ไซยาไนด์ (Cyanides) เป็นกลุ่มของสารเคมีที่มีไซยาไนด์ไอออน (CN-) เป็นองค์ประกอบ สารเคมีกลุ่มนี้มีความเป็นพิษสูงมาก
โรคลมแดด หรือ ฮีทสโตรก “ ภัยร้ายช่วงหน้าร้อน“โรคลมแดด” หรือ “ฮีทสโตรก” (Heatstroke )คือ โรคอันตรายที่พบได้บ่อยในช่วงหน้าร้อน
สัญญาณบอกโรคไต รู้ก่อนรักษาก่อน โรคไตยังคงเป็นโรคร้ายที่อยู่ใกล้ตัวที่ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เนื่องจากสาเหตุสำคัญของโรคเกิดขึ้นจากพฤติกรรมการรับประทานอาหารของตนเอง ในส่วนของการเฝ้าระวังยังมีสัญญาณบางอย่างที่บอกได้ว่าไตเริ่มมีปัญหา เพื่อสังเกตตัวเองและทำการรักษาได้ทัน
หลักการจัดอาหารให้ผู้ป่วยที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม มีดังนี้ พลังงาน : ควรได้พลังงานเพียงพอหรือเกินพอเล็กน้อย เพื่อป้องกันภาวะทุพโภชนาการ และรักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน หากผู้ป่วยได้รับพลังงานไม่เพียงพอจะเกิดการสลายโปรตีนเป็นพลังงาน (Protein catabolism) มากขึ้น ทำให้ค่า BUN สูงขึ้น Body mass ลดลงและสมดุล
กรวยไตอักเสบ มีสาเหตุจากการติดเชื้อ โดยเชื้อโรคมักจะลุกลามขึ้นมาจากกระเพาะปัสสาวะ กล่าวคือ เชื้อโรคบริเวณผิวหนังรอบๆ ท่อปัสสาวะ (ที่อาจแปดเปื้อนอุจจาระ) จะแพร่กระจายเข้าท่อปัสสาวะ ซึ่งอาจทำให้เกิดโรคกระเพาะอักเสบ (มีอาการขัดเบา) ถ้าเชื้อลุกลามขึ้นไปตามท่อไตจนเข้าไปถึงบริเวณกรวยไตก็ทำให้เกิดโรคกรวยไตอักเสบได้
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย ออกแถลงการณ์ไม่สนับสนุนผู้ป่วยโรคไตกินถั่งเช่า ชี้ไม่มีข้อพิสูจน์วิทยาศาสตร์การแพทย์ยืนยันผลลัพธ์การรักษา ผลิตภัณฑ์บางส่วนมีโลหะหนัก Arsenic สูง เสี่ยงผลเสียต่อไตระยะยาว
ภาวะน้ำท่วมปอด เมื่อไตไม่สามารถทำหน้าที่เคลียน้ำและของเสียออกจากร่างกายได้อีกต่อไป น้ำนี้ก็จะค่อยๆ ซึมเข้าไปขังอยู่ในปอด จนในที่สุดก็เกิดภาวะน้ำท่วมปอด สังเกตได้ว่าผู้ป่วยจะมีอาการเหนื่อยหอบ หายใจเหนื่อย และร่างกายก็จะเริ่มบวมน้ำจนเห็นได้ชัด
ทุเรียนยังเป็นผลไม้ที่มีโพแทสเซียมสูง ผู้ป่วยโรคไตไม่สามารถขับโพแทสเซียมส่วนเกินได้เท่าคนปกติ ผู้ป่วยโรคไต จึงควรเลี่ยงเพราะจะส่งผลให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ และยังต้องระมัดระวังในการกินทุเรียนแปรรูป
ภาวะแทรกซ้อนของโรคไตวาย ไตวายเป็นอีกภาวะหนึ่งที่สามารถเกิดอาการแทรกซ้อนได้ ซึ่งอาการอาจรุนแรงจนถึงขั้นเสียชีวิต โดยอาการแทรกซ้อนที่พบได้บ่อยแบ่งตามชนิดของไตวาย
โควิด-19 เป็นโรคติดเชื้อเฉียบพลันในระบบทางเดินหายใจ ผู้ป่วยสีเขียว ซึ่งมีอาการเล็กน้อยหรือไม่มีอาการสามารถหายได้เอง โดยรักษาตามอาการเท่านั้น ผู้ป่วยสีเหลือง ซึ่งมีอาการปานกลางหรือมีความเสี่ยงต่ออาการรุนแรงจะได้รับยาต้านไวรัสเป็นเวลา 5-10 วัน ส่วนผู้ป่วยสีแดง ซึ่งมีอาการรุนแรงจะอยู่ในความดูแลของแพทย์จนอาการดีขึ้น
คำแนะนำสำหรับผู้ป่วยที่มารับบริการฟอกเลือดในศูนย์ไตเทียม เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) สามารถแพร่จากคนสู่คนได้ในผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการ ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม มีความเสี่ยงที่จะเกิดอาการรุนแรงจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ผู้ป่วยที่ได้รับการฟอก เลือดจึงต้องลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ โดยปฏิบัติอย่างเคร่งครัด
การบริโภคโซเดียมสูงที่ส่งผลต่อผู้ป่วยไตวายเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม และมาทำความรู้จักกับอาหารหรือผลิตภัณฑ์ที่มีโซเดียมมาก
ภาวะไตวายเรื้อรังสามารถป้องกันได้อย่างไร? คำแนะนำบางประการในการป้องกันหรือลดการลุกลามของภาวะไตวายมีดังนี้
การให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัดหลอดเลือด 1.การให้คำแนะนำการปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัดหลอดเลือด 1.1 ระวังไม่ให้น้ำเปียกแผล 1.2 ยกแขนสูงกว่าระดับหัวใจ เพื่อลดอาการบวม ห้ามนอนทับแขน 1.3 แนะนำให้ผู้ป่วยบริหารเส้นเลือดทันทีเมื่อไม่มีอาการปวดแผล 1.4 ห้ามยกของหนัก ใส่เครื่องประดับ หรือเสื้อรัดแขน 1.5 ห้ามวัความดันโลหิต ห้ามเจาะเลือด และให้สารน้ำ ทางหลอดเลือดในแขนข้างที่มี เส้นฟอกเลือด
ผักและผลไม้ที่ผู้ป่วยโรคไตควรหลีกเลี่ยงงดรับประทาน ผักที่ผู้ป่วยโรคไตควรหลีกเลี่ยง ผลไม้ที่ผู้ป่วยโรคไตควรงดรับประทาน
การปฏิบัติตัวระหว่างการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ควรระมัดระวังและหลีกเลี่ยงเวลาขยับแขนที่ใช้ฟอกเลือด เพราะอาจทำให้เข็มเลื่อนหลุดทำให้ผู้ป่วยเสียเลือดได้ ถ้ามีอาการผิดปกติ เช่น รู้สึกกระตุก เจ็บบริเวณที่แทงเข็ม ควรแจ้งให้ พยาบาลทราบทันที เพราะปลายเข็มอาจแทงทะลุออกนอกหลอดเลือด ทำให้มีเลือดออกใต้ ผิวหนังได้ ผู้ป่วยจะรู้สึกปวด ผิวหนังบริเวณปลายเข็มจะบวม เมื่อกลับบ้านยังรู้สึกปวด สามารถประคบด้วยความเย็นเพื่อลดอาการบวม
โรคเบาหวานเป็นโรคที่พบได้บ่อย ผู้ป่วยประมาณร้อยละ 50 มักมีโรคไตจากเบาหวานร่วมด้วยทำให้เพิ่มความเสี่ยงจากการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด การรักษาตามคำแนะนำในปัจจุบัน ยังไม่สามารถลดอุบัติการณ์การเกิดไตวายระยะเรื้อรังระยะสุดท้ายได้
การรักษาโรคไตวายเรื้อรังแบ่งการรักษาออกเป็น 3 ระยะ คือ ในระยะเบื้องต้น หมายถึง เป็นในระยะแรกนั้น การรักษาส่วนใหญ่จะเป็นการรักษาด้วยยา จุดประสงค์ด้วยการรักษาด้วยยา ไม่ใช่การรักษาให้เนื้อไตที่เสียไปแล้วกลับสภาพทำงานได้ ยาที่อายุรแพทย์โรคไตให้กับผู้ป่วยนั้น เพื่อรักษาปัจจัยต่าง ๆ ที่จะทำให้ไตนั้นเสื่อมสภาพลง เช่น ควบคุมความดันโลหิต ตรงนี้เป็นปัจจัยที่สำคัญมาก ถ้าคนไข้มีความดันโลหิตสูง การควบคุมความดันให้อยู่ในระดับปกติ จะสามารถชะลอไม่ให้ไตเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว การให้ยาอื่น ๆ นั้นต้องดูความเหมาะสมในผู้ป่วยแต่ละราย เพราะฉะนั้นควรจะติดตามการรักษากับแพทย์และไม่ซื้อยารับประทานเองหรือเอายาของคนอื่นมารับประทาน อาหารที่ควรจะหลีกเลี่ยงก็คือ อาหารเค็ม อาหารโปรตีนมาก ๆ ก็จะทำให้ของเสียในเลือดเพิ่มขึ้นเร็ว ปัจจุบันเรามีการรักษาหลายชนิด ที่มักจะนิยมเรียกกันว่า การล้างไต จริง ๆ การล้างไตนั้นเป็น
